- REGALIA
- I.REGALIAapud Ottonem Frisingensem, de Gestis Friderici, l. 1. c. 63. Regalia Duci Friderico cum unico suo item Friderico commendans; et Sterpme, A. C. 1219. Regalia quoque Heinricus, Palatino Rheni assignanda, Regi Friderico reliquit: alias Imperialia Insignia, apud Conradum Ursperg. A. C. 1106. item Imperialia simpliciter, apud Lambertum in Vita Heriberti Archiepiscopi Colon, num. 11. et Honoriam Augustodun. l. 1. c. 73. vulgo Clinodia Imperii, praecipua sunt Imperii insignia, scil. Lancea, clavus, pars crucis Salvatoris, corona, gladius Caroli, uti ea enarrat Albertus Argentin. p. 119. globus item, cuius meminit Conradus praefatus, d. l. ut et petra brachii S. Annae et aliae reliquiae, apud Henricum Imperatorem Epist. ad Hugonem Abbat Cluniac. et Steronem, l. cit. Mappam, quâ ultimô mensa Domini strata est, addit Dubravius Histor. Bohem. l. 22. Vide quoque Aventinum, An. nal. Boior. l. 5. p. 353. Limnaeus duas Lanceas inter Regalia seu Clinodia Imperii fuisse reperit. Refert enim Sigebertus ad A. C. 929. lanceam mirandi operis, ex clavis Iusu Christi crucifixi fabricatam, quae dicitur Primi et Magni Constantini fuisse, donatam Rodolfo Burgundionum Regi, a Sampsone Comite sed ab Henrico Rege precibus, minis, muneribus, additâ etiam parte provinciae Suevorum, Rudolfo extortam, et ad insigne tutamenque Imperii ad posteros transmissam esse. Eandem Lupoldus de Babenberg de Zelo Germ. vet. Princip. c. 12. arte novâ et fingulari elaboratam scribit, quae iuxta mediam spinam habuerit utrobique quasi fenestram et in media spina cruces ex clavis, manibus et pedibus Salvatoris nostri affixis. Plura qui cupit, adeat Goldastum, in Politischen Reichshandlen, part. 6. tit. 1. p. 204. ubi syllabus exhibetur eorum, quae Carolo IV. Imperatori A. C. 1350. Monachii tradita sunt etc. Ex his quaedam asservantur Norimbergae, cum aliis quibusdam, ad coronationem Regis Romani pertinentibus, vide. corona Regalis, intra cuius ambitum mitra Episcopalis bicorni cacumine exsurgit; Dalmatica vestis Caroli M. pretiosis margaritis distincta; Cappa Choralis, mantus seu mantellum aut paludamentum Caesareum, cui Phrygiô opere intextae sunt apuiae aureae; Stola aurea; Amiculum rubri coloris; Chirothecae unionibus ornatae; Sandalia aurea; Tibialia seu ocreae eiusdem Caroli; Zona coriacea, cum retinaculo aureo; Pomum, a Comite Palatino gestandum; Sceptrum aureum et Gladius Caroli M. quorum illud Marchio et Elector Brandeburgicus, istud Elector Saxoniae, in Coronatione Regis Romani praeferre consuevêre. Vide Limnaeum de Iure Publico, et Enucleatorem eius, l. 1. c. 12. nec non l. 4. c. 39. Sed et Regalia, apud Scriptores Ecclesiae Romanae dicuntur Iura regia, quae ab Imperatoribus, vel Regibus interdum Ecclesiasticis personis concedi consuevêre. Unde Regalia et Patrimonia B. Petri. apud Petrum Diaconum, Chron. Casin. l. 4. c. 35. 36. et 39. h. e dominium temporale Pontificis, quod aliter Patrimonium S. Petri dicitur. Sic Regalia Gallii vocant praedia, quae ad Ecclesias pertinent, iis olim a Regibus concessa: aliter Eleemosyna Regis. Cuiusmodi cum omnia fere Ecclesiarum, Episcopatuum et Monasteriorum a Regibus dotatorum praedia sint. eôdem iure reguntur, quô benesicia militaria sive feuda, iisdemque sunt, quibus ea, servitiis obnoxia. Exstinctis quippe personis Ecclesiasticis, ad Regem ipsô iure redeunt, donec alia iisdem investiatur: cuius quidem investiturae ratione iuramentum fidelitatis ei praestant Episcopi. Hominium quoque iidem faciunt, cum iis redduntur seu restituuntur Regalia;quod fit, cum consecrationem, ut vocant, aut benedictionem accepêre. Per mortem itaque Episcopi Regalia aperta dicuntur, ut contra clausa, cum ea Episcopo successori redduntur. Quod ut saepe differretur satis diu, Principes Regesque fecêre, ut Ecclesiarum Regalibus diutius fruerentur quemadmodum inprimis Germanicis Augustis id obiectum, in controversia illa, quae diu inter Imperium et Sacerdotium, circa investituras, fervebat. Vide Arnoldum Lubecensem, l. 3. c. 16. Anglicis item Regibus, ut videre est, apud Ordericum Vitalem, l. 10. ubi de Guilielmo Ruffo Angliae Rege etc. Coeterum non defuêre iam olim, qui tantas Ecclesiarum Ecclesiasticorumque opes ac praedia improbarent. Libellus precum Marcellini et Faustini, p. 46. Intendite in hoc adverus Catholicos quasi quondam triumphum Haereticorum: et in miseram et quasi ultimamet foedissimam eaptivitatem, in his Episcopis Condemnatâ piâ fide et Catholicis Episcopis eorum in se dominium, delusionemque tradiderunt metu exilii, et ut Episcopale nomen apud homines retinere viderentur, quod utique iam apud Deum, post subscriptiones impias, non habebant. Sed ideo nominis istius etiam cum omni decore quaerebatur auctoritas, ne illis possessiones Ecclessiae tellerentur: quas utinam numquam possedisset Ecclesia, ut Apostolicô more fidem integram inviolabiliter possideret etc. At Episcopatuum, qui a iure Regalium immunes erant, regalia, sede vacante, servabant Archiepiscopi; ut de Monasteriorum Regalibus aliisque huc pertinentibus, nil addam, de quibus omnibus fuse agit praefatus Car. du Fresne in Glossario: uti de lite Ludovicum XIV. Galliae Regem hodie feliciter regnantem et Pontificem Romanum ob eadem ab aliquo tempore fervente, moderni Gallicar. Rerum Scriptores. Sed et tandem. Regaliae, dicuntur iura omnia ad fiscum spectantia: Haec perspicus enarrârunt Sigon. de regno Ital. A. C. 973. Guntherus Ligurinus, l. 8. Radevicus in Frideric. lib. 2. c. 5. Vide Henr. Spelman. Glossar. Archaeol.II.REGALIAferiae dictae sunt, in quibus roga distribuebatur; item libri, seu acrosticha, in quibus tum virorum nomina, ordine, quô praecedere deberent, pro cuiusque officii dignitate, dum vocarentur; tum quantitas rogas aliaque donativa, descripta fuêre, nt turbaelitesque inter id genus clientum orirentur, Balsamo de incens. Patr. die Cateches. Vide de priore vocis notione. Io. Meursium, Glossar. cui add Cl. Suicerum, Thes. Eccl. voce Ρ῾ογάλια.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.